Tốc độ gia tăng số lượng DN lớn hơn tốc độ thu hút lao động chứng tỏ ngày càng có nhiều DN nhỏ và vừa, DN mới gia nhập thị trường, môi trường kinh doanh đã có sự năng động hơn. Bên cạnh đó, điều này cũng phù hợp chiến lược thu hút đầu tư của tỉnh hiện nay là ưu tiên công nghệ cao, thân thiện môi trường và sử dụng ít lao động.

Tự động hóa trong ngành công nghiệp

Tự động hóa là xu hướng phát triển tất yếu của ngành sản xuất công nghiệp, vậy vai trò của tự động hóa là như thế nào và những hiệu quả mà tự động hóa mang lại có thật sự hữu ích?

    Tự động hóa giúp tăng năng suất lao động. Một điều dễ nhận thấy rằng các dây chuyền tự động hóa có khả năng hoạt động liên tục 24/24 mà không cần hoặc cần rất ít sự can thiệp của con người đến quá trình vận hành. Nên sẽ giúp tối ưu hóa năng suất lao động và hiệu quả sản xuất từ dây chuyền.

    Tự động hóa sẽ giúp tăng chất lượng sản phẩm. Các thiết bị máy tính, dây chuyền sản xuất tự động sử dụng các thuật toán để tính toán và đưa ra những thao tác vận hành với độ sai số cực thấp so với thao tác của công nhân. Từ đó giúp nâng cao chất lượng sản phẩm, tối ưu hóa chi phí vận hành, giúp nhà máy, doanh nghiệp sản xuất công nghiệp tạo lợi thế cạnh tranh vô cùng lớn.

Tự động hóa giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, dễ thích hơn với những biến động khác nhau của nền kinh tế. Một điều chắc chắn rằng, để kiểm soát toàn bộ thiết bị vận hành trong phân xưởng bạn chỉ cần 1 đến 2 máy chủ, tuy nhiên để thực hiện quản lý một phân xưởng với hàng trăm thậm chí hàng nghìn công nhân thì đó là điều không hề đơn giản.

Tự động hóa trong nhà máy thông minh?

Nhà máy thông minh là một khái niệm mới và nó nội hàm rất rộng, về cơ bản “ nhà máy thông minh” là sự kết hợp chặt chẽ giữa công nghệ sản xuất, công nghệ thông tin và kho dữ liệu vận hành ở trên toàn bộ chuỗi cung ứng của nhà máy.

Tự động hóa và quá trình nó là quá trình sản xuất là điều kiện tiên quyết trong việc xây dựng và vận hành nhà máy thông minh. Để xây dựng nhà máy thông minh, bước đầu tiên cần phải ứng dụng tự động hóa trong dây chuyền sản xuất.

Trong ứng dụng cụ thể, tự động hóa được sử dụng để điều chỉnh và kiểm soát các thông số hoạt động của các loại thiết bị máy móc. Trong các hệ thống điều khiển công nghiệp thường sử dụng Programmable Logic Controller (PLC) để thiết lập thuật toán điều khiển, thu thập và ghi nhận thông tin phản hồi từ dây chuyền sản xuất.

Với sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng số 4.0 các thiết bị điều khiển quá trình tự động hóa đang ngày càng thông minh hơn, không chỉ có khả năng thực hiện theo những gì đã được lập trình sẵn mà còn có thể tính toán đưa ra những hành động điều khiển bất ngờ mang tính dự đoán rất cao.

Tự động hóa có vai trò vô cùng quan trọng trong các nhà máy sản xuất công nghiệp nói chung và trong “nhà máy thông minh” nói riêng. Khi ứng dụng hệ thống tự động hóa vào dây chuyền sản xuất nó sẽ mang đến những giá trị rất lớn cho doanh nghiệp.

Tốc độ gia tăng DN lớn hơn tốc độ gia tăng lao động

Theo số liệu thống kê số lượng DN giai đoạn 2016-2020 tăng khá nhanh khoảng 10,5%/năm, nhưng tốc độ tăng trưởng thu hút lao động chậm lại, chỉ tăng 2%/năm. Điều đó cho thấy quy mô tuyển dụng lao động bình quân trên mỗi DN ngày càng giảm, số lượng DN mới, DN nhỏ và vừa gia nhập thị trường ngày càng nhiều, khoảng 5 ngàn DN/năm nhưng lao động bình quân trong một DN từ 62 người/DN vào năm 2016 xuống còn 44 người/DN vào năm 2020.

Thời gian qua, DN tư nhân gia nhập thị trường ngày càng nhiều khi môi trường kinh doanh được cải thiện và các chủ DN nhận thấy tiềm năng, cơ hội của mình. Khi các DN khó tuyển dụng lao động hơn thì công nghệ, kỹ thuật giúp họ giải phóng sức lao động và những giải pháp, máy móc tự động hóa có thể giúp giải quyết vấn đề đó. “Chúng tôi là DN khởi nghiệp, ứng dụng máy móc, công nghệ hiện đại nên số lượng lao động không cần nhiều nhưng vẫn có thể chế tạo, phát triển máy móc đáp ứng được các nhu cầu của khách hàng.

Vì nhiều lý do nên hiện nay mức độ cạnh tranh, việc thu hút lao động ngày càng khó khăn khi nguồn cung lao động sụt giảm. Điều đó buộc các DN phải đổi mới máy móc, công nghệ để giải phóng sức lao động, đồng thời nâng cao chất lượng, hiệu quả sản phẩm đưa ra thị trường.

Phù hợp xu hướng

Các DN mới thành lập hoặc DN đã có quá trình hoạt động lâu dài đều hướng đến bộ máy tinh gọn bằng cách ứng dụng khoa học công nghệ vào nhiều khâu từ sản xuất đến kinh doanh. Theo đó, hằng năm các DN hàng tỷ USD để nhập khẩu các máy móc hiện đại về thay thế dây chuyền sản xuất cũ và mở thêm các dây chuyền sản xuất mới. Nhiều khâu trong sản xuất của DN đã được tự động hóa, chỉ cần 1-2 lao động thay vì 5-6 lao động. Bên cạnh đó, nguồn lao động cho các DN cũng đòi hỏi phải có tay nghề cao để làm chủ máy móc công nghệ. Điều này phù hợp với yêu cầu của tỉnh trong phát triển công nghiệp.

Với chủ trương thu hút FDI có chọn lọc, kiên quyết từ chối những dự án gây ô nhiễm, sử dụng nhiều lao động, công nghệ lạc hậu như thuộc da, dệt nhuộm, xi mạ… Mục tiêu giai đoạn tới là thu hút những dự án công nghệ cao, thân thiện với môi trường, công nghiệp phụ trợ và những dự án vốn nhỏ nhưng giá trị gia tăng cao, có tác động lan tỏa, kết nối chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu; đồng thời, yêu cầu DN đưa ra lộ trình chuyển giao khoa học kỹ thuật.

Những dự án, khu công nghiệp công nghệ cao đang được xúc tiến hình thành để đón các nhà đầu tư lĩnh vực công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ. Nhiều nhà đầu tư nước ngoài đã đến, tiếp xúc và làm việc để đề xuất xây dựng các khu công nghiệp công nghệ cao và việc này sẽ đòi hỏi nguồn lao động trí thức và ít sự dụng lao động phổ thông hơn.